piątek, 22 września, 2023

NASZA HISTORIA: Rocznica Strajków po raz 42

Czterdzieści dwa lata temu, 30 sierpnia, w Szczecinie zostało podpisane historyczne porozumienie między robotnikami a władzą Zanim do tego doszło przez kilkanaście dni w Szczecinie trwał strajk. Rozpoczął się 18 sierpnia w stoczni remontowej Parnica, potem zastrajkowali stoczniowcy w Stoczni Szczecińskiej wówczas im. Adolfa Warskiego. W ciągu dnia przerywały pracę kolejne zakłady. Łącznie strajkowało ich około 350 zgłoszono, 37 postulatów
 
W stoczni utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (MKS). Na jego czele stanął Marian Jurczyk, wówczas magazynier w Warskim. Pierwszego dnia strajku, wieczorem były gotowe postulaty. W sumie było ich 37. Domagano się m.in. powołania wolnych i niezależnych związków zawodowych, podwyższenia płac, rent i emerytur, poprawy zaopatrzenia w artykuły żywnościowe, zalegalizowania w konstytucji PRL prawa do strajku, zniesienia cenzury, wprowadzenia wolnych sobót, poprawy lecznictwa, transmisji mszy w radiu i telewizji, ufundowania tablicy upamiętniającej ofiary Grudnia 1970 roku i bezpieczeństwa dla załóg uczestniczących w strajkach…
Międzyzakładowy Komitet Strajkowy i Komisja Rządowa. Przemówienie Mariana Jurczyka. Stocznia Szczecińska. Sierpień 1980. Siedzą od lewej: Wiceminister Przemysłu Ciężkiego Jerzy Białkowski, Zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Zbigniew Wojterkowski, Sekretarz przy KC PZPR Andrzej Żabiński, Zastępca Przewodniczącego MKS Kazimierz Fischbein, Przewodniczący MKS Marian Jurczyk (stoi), Zastępca przewodniczącego MKS Marian Juszczuk, Przewodniczący Komisji Rządowej, wicepremier Kazimierz Barcikowski, I Sekretarz KW w Szczecinie Janusz Brych, Dyrektor Nacelny Stoczni Szczecińskiej Stanisław Ozimek, I Sekretarz Komitetu Zakładowego PZPR Stanisław Miśkiewicz, Przewodniczący Rady Zakładowej Związków Zawodowych Stoczni Szczecińskiej Jerzy Jeruzal – Foto : Stefan Cieślak
 

Negocjacje 20 sierpnia przyjechała do stoczni ekipa rządowa z wicepremierem Kazimierzem Barcikowskim. Rozpoczęły się długie i nerwowe negocjacje z wyłonionym 17-osobowym prezydium MKS. Stanisław Wądołowski, pracownik stoczni był w grupie negocjatorów. – Na niektóre postulaty strona rządowa godziła się szybko, a inne trzeba było niemalże wyszarpywać – wspomina. – Najtrudniej było przy wolnych związkach zawodowych i przy tablicy poświęconej ofiarom Grudnia 1980 roku. Ale my wszyscy byliśmy tak zdeterminowani, że mowy nie było o tym, aby się cofnąć w żądaniach. Negocjacje trwały też w Stoczni Gdańskiej. Barcikowski był inteligentny i cwany. Próbował nas poróżnić. Mówił, że my jesteśmy prawdziwa klasa robotnicza i można z nami rozmawiać, a w Gdańsku są krzykacze i rozrabiacze. Nie wierzyliśmy, powiedziałem, że jedziemy do Gdańska. Pojechaliśmy we czterech. W Gdańsku przekonaliśmy się, że tak jak u nas murem nie do przebicia są wolne związki zawodowe. Ustaliliśmy, że bez tego punktu nie ma mowy o podpisaniu porozumienia. W cieniu Gdańska Radości i nadziei, jaka była w Szczecinie w tamtą sierpniową sobotę, z niczym nie da się porównać. Ktoś słusznie zauważył, że był to początek karnawału Solidarności. Trwał tylko 16 miesięcy. Przerwał go stan wojenny. Na prawdziwe zwycięstwo, czyli upadek systemu komunistycznego, trzeba było czekać kolejnych dziewięć lat. Mimo, że Szczecin też strajkował i pierwszy wynegocjował postulaty oraz podpisał porozumienie, to ciągle pozostaje w cieniu Gdańska. Tak było wtedy, tak jest dzisiaj. O Gdańsku wiedział cały świat, o Szczecinie było cicho. Nawet teraz Instytut Pamięci Narodowej w specjalnym komunikacie pisze o “27. rocznicy Porozumień Gdańskich i powstania Solidarności”. – To efekt tego, że w czasie sierpniowego strajku do Stoczni Szczecińskiej nie wpuszczono dziennikarzy, nawet ekipę BBC przegoniono – przypomina Wądołowski. – Trafnie to ujął Zbigniew Zdanowicz, lekarz, późniejszy przewodniczący Obywatelskiego Komitetu Porozumiewawczego. Powiedział, że Szczecin był jedynie światłem odbitym. “Bo to do Gdańska zjechali nie tylko dziennikarze krajowi i zagraniczni, ale także polscy intelektualiści i tam było centrum myśli politycznej”. Ale czy z tego powodu powinniśmy mieć powody do kompleksów czy frustracji? Nie, bo zbyt ważne rzeczy się dokonały. Zapoczątkowany w Szczecinie Sierpień dał niepodległość, wolność słowa, przekonań. Rozpoczął nową erę w dziejach Polski. Ważne żeby o tym pamiętać.

Krystyna Pohl

Podpobny artykuł:

https://goleniow.net/2022/08/29/42-rocznica-porozumien-sierpniowych-szczecin/

Źródło:

  1. https://goleniow.net/2022/08/29/rocznica-strajkow-po-raz-42/

7 KOMENTARZE

  1. 1. Powołać wolne i niezależne od Partii związki.
    2. Żądamy odczuwalnej przez społeczeństwo poprawy zaopatrzenia rynku w artykuły żywnościowe i konsumpcyjne.
    3. Żądamy odczuwalnej podwyżki płac w wysokości 2 tysięcy w odniesieniu do obecnego wynagrodzenia na poszczególnych zawodach i stanowiskach.
    4. Podwyższyć najniższe emerytury i renty do 3 tysięcy zł.
    5. Pracownikom, którzy utracili zdrowie w zakładzie pracy: utrzymać zarobki nie niższe niż na poziomie poprzedniego stanowiska pracy.
    6. Żądamy trzyletnich płatnych urlopów macierzyńskich.
    7. Żądamy zrównania zasiłku rodzinnego, wysługi lat, rent i emerytur dla wszystkich grup zawodowych do poziomu pracowników wojska i milicji.
    8. Rozpowszechnić treść Karty Praw Człowieka i Obywatela z Konferencji w Helsinkach w formie drukowanej.
    9. Zalegalizować prawo do strajku w Konstytucji PRL.
    10. Żądamy gwarancji nierepresjonowania wszystkich strajkujących a w szczególności ich przedstawicieli, wybranych przez załogi w czasie strajku.
    11. Zaprzestać prześladowań działaczy opozycji i umożliwić konstytuowanie nowych ugrupowań polityczno-społecznych.
    12. Żądamy całkowitych swobód do pracy Kościoła Katolickiego w Polsce oraz nadawania w radio i telewizji w niedzielę i święta mszy świętej.
    13. Ufundować przed bramą Stoczni tablicę upamiętniającą ofiary wydarzeń w grudniu 1970 r.
    14. Zlikwidować niepotrzebne dla PRL wydatki typu Hermaszewski i pomoc dla trzeciego świata.
    15. Żądamy poprawy lecznictwa w Polsce a w szczególności zaopatrzenia w leki oraz zrównania ich cen do obowiązujących milicję i wojsko.
    16. Zahamować wzrost cen i wzmóc kontrolę cen usług sektora prywatnego i państwowego.
    17. Zlikwidować sklepy wewnętrzne milicji, wojska i partii.
    18. Zlikwidować sklepy komercyjne oraz ceny komercyjne i ekspresowe.
    19. Żądamy zaniechać sprzedaży atrakcyjnych towarów produkcji krajowej w sklepach Peweksu.
    20. Żądamy wyjaśnienia sytuacji teraźniejszej w Kraju i wyciągnięcia konsekwencji w stosunku do winnych.
    21. Skończyć z “cichą” podwyżką cen.
    22. Żądamy lepszego zaopatrzenia Stoczni w materiały potrzebne do produkcji.
    23. Przywrócić prawo do pracy ludziom zwolnionym za działalność w Komisjach Robotniczych w 1970 r. i przyjąć ich z powrotem (sic) do pracy.
    24. Znieść cenzurę w PRL.
    25. Żądamy wszystkich sobót wolnych i płatnych dla wszystkich pracowników.
    26. Żądamy przedstawienia przez Rząd programu rozwiązania kwestii mieszkaniowej z zagwarantowaniem aby okres oczekiwania na mieszkanie nie trwał dłużej jak 5 lat.
    27. Ograniczyć okres szkolenia wojskowego do jednego roku a pozostały okres służby wojskowej przeznaczyć na pracę na rzecz gospodarki narodowej.
    28. Pracowników niesprawdzających się na kierowniczych stanowiskach przesuwać na niższe a nie jak dotychczas na równorzędne.
    29. Dokonać obiektywnej kontroli zbędnych etatów pracowników umysłowych oraz zlikwidować etaty fizyczne na których pracują pracownicy umysłowi.
    30. Włączyć Biuro TK do jednolitej struktury Stoczni w celu zmniejszenia administracji.
    31. Zwiększyć wysokość diet pracownikom w podróżach służbowych.
    32. Zaprzestać oddelegowywania pracowników do szkół partyjnych na koszt Stoczni.
    33. Ujednolicić “Kartę Stoczniowca” z “Kartą Górnika”.
    34. Przyznać przywileje wynikające z “Karty Stoczniowca” pracownikom firm obcych zatrudnionym w Stoczni.
    35. Wynagrodzenie za czas strajku wypłacić z funduszu Związków Zawodowych pochodzącego ze składek związkowych.
    36. Postulaty wysunięte przez strajkującą Stocznię ogłosić w prasie.

    Oceń komentarz: Dobre 2 Słabe 0

    • 14. Zlikwidować niepotrzebne dla PRL wydatki typu Hermaszewski i pomoc dla trzeciego świata.

      Najlepsze: Dobre 3 Słabe 0

    • 28. Pracowników niesprawdzających się na kierowniczych stanowiskach przesuwać na niższe a nie jak dotychczas na równorzędne.
      29. Dokonać obiektywnej kontroli zbędnych etatów pracowników umysłowych oraz zlikwidować etaty fizyczne na których pracują pracownicy umysłowi.

      Najlepsze: Dobre 4 Słabe 0

  2. ” Domagano się m.in. powołania wolnych i niezależnych związków zawodowych, podwyższenia płac, rent i emerytur, poprawy zaopatrzenia w artykuły żywnościowe, zalegalizowania w konstytucji PRL prawa do strajku, zniesienia cenzury, poprawy lecznictwa” I co nam z tego zostało? Iluzorycznie wszystkie te prawa mamy, a jak jest w rzeczywistości?

    Najlepsze: Dobre 3 Słabe 0

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Powiązane artykuły

Ta strona używa ciasteczek (cookies). Kontynuując korzystanie z tej strony zgadzasz się na to. więcej nformacji

Ustawienie ciasteczek (cookies) na tej stronie jest włączone aby zapewnić Tobie największą wygodę używania. Jeśli będziesz dalej korzystać ze strony to zgadzasz się na używanie ciasteczek (cookies). 1. Serwis nie zbiera w sposób automatyczny żadnych informacji, z wyjątkiem informacji zawartych w plikach cookies. 2. Pliki cookies (tzw. „ciasteczka”) stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu i przeznaczone są do korzystania ze stron internetowych Serwisu. Cookies zazwyczaj zawierają nazwę strony internetowej, z której pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer. 3. Pliki cookies wykorzystywane są w celu: a) dostosowania zawartości stron internetowych Serwisu do preferencji Użytkownika oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych; w szczególności pliki te pozwalają rozpoznać urządzenie Użytkownika Serwisu i odpowiednio wyświetlić stronę internetową, dostosowaną do jego indywidualnych potrzeb; b) tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób Użytkownicy Serwisu korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości; c) utrzymanie sesji Użytkownika Serwisu (po zalogowaniu), dzięki której Użytkownik nie musi na każdej podstronie Serwisu ponownie wpisywać loginu i hasła; 4. W ramach Serwisu stosowane są dwa zasadnicze rodzaje plików cookies: „sesyjne” (session cookies) oraz „stałe” (persistent cookies). Cookies „sesyjne” są plikami tymczasowymi, które przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika do czasu wylogowania, opuszczenia strony internetowej lub wyłączenia oprogramowania (przeglądarki internetowej). „Stałe” pliki cookies przechowywane są w urządzeniu końcowym Użytkownika przez czas określony w parametrach plików cookies lub do czasu ich usunięcia przez Użytkownika. 5. W ramach Serwisu stosowane są następujące rodzaje plików cookies: a) „niezbędne” pliki cookies, umożliwiające korzystanie z usług dostępnych w ramach Serwisu, np. uwierzytelniające pliki cookies wykorzystywane do usług wymagających uwierzytelniania w ramach Serwisu; b) pliki cookies służące do zapewnienia bezpieczeństwa, np. wykorzystywane do wykrywania nadużyć w zakresie uwierzytelniania w ramach Serwisu; c) „wydajnościowe” pliki cookies, umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania ze stron internetowych Serwisu; d) „funkcjonalne” pliki cookies, umożliwiające „zapamiętanie” wybranych przez Użytkownika ustawień i personalizację interfejsu Użytkownika, np. w zakresie wybranego języka lub regionu, z którego pochodzi Użytkownik, rozmiaru czcionki, wyglądu strony internetowej itp.; e) „reklamowe” pliki cookies, umożliwiające dostarczanie Użytkownikom treści reklamowych bardziej dostosowanych do ich zainteresowań. 6. W wielu przypadkach oprogramowanie służące do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) domyślnie dopuszcza przechowywanie plików cookies w urządzeniu końcowym Użytkownika. Użytkownicy Serwisu mogą dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących plików cookies. Ustawienia te mogą zostać zmienione w szczególności w taki sposób, aby blokować automatyczną obsługę plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej bądź informować o ich każdorazowym zamieszczeniu w urządzeniu Użytkownika Serwisu. Szczegółowe informacje o możliwości i sposobach obsługi plików cookies dostępne są w ustawieniach oprogramowania (przeglądarki internetowej). 7. Operator Serwisu informuje, że ograniczenia stosowania plików cookies mogą wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronach internetowych Serwisu. 8. Pliki cookies zamieszczane w urządzeniu końcowym Użytkownika Serwisu i wykorzystywane mogą być również przez współpracujących z operatorem Serwisu reklamodawców oraz partnerów. Powyższy wzór polityki cookies chroniony jest prawem autorskim, które przysługują IAB Polska. http://wszystkoociasteczkach.pl

Zamknij